SHD’den Basına ve Kamuoyuna: Kışlalardaki Gıda Zehirlenmelerini Takipteyiz

27/05/2017 tarihinde Manisa 1’inci Piyade Eğitim Tugay Komutanlığı’nda yenilen yemeğin ardından gıda zehirlenmesi şüphesiyle 1049 asker hastaneye kaldırılmış, Er Hüsnü Özel yaşamını yitirmişti. Bu olaydan kısa bir süre sonra Manisa 6’ncı Jandarma Komando Eğitim Alayı’nda, akşam yemeğinin ardından 70 asker zehirlenerek hastaneye kaldırılmıştı.

Önceki gün bir başka üzücü olay daha meydana geldi. Diyarbakır’da, 7’inci Kolordu Komutanlığı’na bağlı Bakım Merkez Komutanlığı’nda görevli 25 asker iftar yemeğinden sonra rahatsızlanınca gıda zehirlenme şüphesi ile hastaneye kaldırıldı.

Gıda zehirlenmesi mikroplar, bakteriler, parazitler veya virüslerin yiyeceklerle veya sularla birlikte vücuda alınması ya da bu mikroorganizmaların yiyeceklerde oluşturduğu zehirlerin vücuda alınması ile ortaya çıkan hastalıklardır. Zehirlenmeler bu hastalık etmeni mikroorganizmaların sulara ya da yiyeceklere bulaşması ile ortaya çıkar; dolayısıyla hastalığın kökeni mikroplarla kirlenmiş yiyecek maddelerinin yenilmesi ya da kirli suların içilmesidir.

Ancak gıda zehirlenmeleri yiyeceklerin satın alınması, hazırlanması, pişirilmesi ve servis edilmesi esnasında temizlik ve hijyen kurallarına uymak suretiyle bütünüyle önlenebilir hastalıklardır. Bu önlemleri almak zor değildir.

Askeri kışlalar, yurtlar, otel ve restoranlar gibi toplu beslenme yapılan yerlerde her bir yemeğin hangi esaslara göre hazırlanacağı ve hangi koşullarda servis edileceği ile ilgili kurallar bilimsel olarak belirlenmiştir. Toplu zehirlenme vakalarının ortaya çıkması bir kaza ya da tesadüf olarak açıklanamaz; açıklanmamalıdır. Ortada ciddi bir ihmal vardır ve ardarda gerçekleşen zehirlenme vakaları bu ihmalin yaygın olduğunu düşündürmektedir.

Sosyal Haklar Derneği olarak Hem Manisa ve hem de Diyarbakır’da gerçekleşen zehirlenme vakalarında ilgili makamlarca şu sorulara yanıtının verilmesini önemli buluyoruz:

1) Kışlalarda yenilen yiyecekler taşeron firmalara mı ürettirilmektedir. Türkiye genelinde hangi kışlalarda kaç tane taşeron firma tarafından bu hizmet satın alınmaktadır.

2) Yiyecekler taşeron firmalar tarafından üretiliyorsa gıda güvenliği üzerinde tam bir kontrol sağlamak için hangi önlemler alınmıştır?

3) Zehirlenme vakalarına neden olan mikrobun tespiti yapılmış mıdır? Manisa’da 6’ncı Jandarma Komando Eğitim Alayı’nda meydana gelen olayda basında yer alan haberlere göre zehirlenmeye Salmonella adlı bir bakterinin yol açtığı açıklanmıştı. Bu haberler doğru mudur? Salmonella bakterisi beyaz et ürünlerinde bulunabilen bir bakteridir; yine basına yansıyan haberlere göre zehirlenmeye yemekte yenilen hindi eti mi neden olmuştur? Eğer öyle değilse zehirlenme etkeni ya da etkenleri nedir? Zehirlenme etkeni gıdalara hangi yollarla bulaşmıştır?

4) Yapılan gıda analizlerinden elde edilen sonuçlar nelerdir?

5) Zehirlenme etkeni gıda tedarik zincirinde görevli yani kışlaya gıda temini ihalesini kazanmış ve kışla mutfağına yiyecek teslimi yapan firmaların ihmalinden kaynaklanmışsa bu firmalara yönelik olarak hangi yaptırımlar uygulanmıştır. Bu firmalar hala yiyecek tedariki görevini yerine getirmekte midir?

6) Kışlalara yiyecek tedariki hangi teknik şartnamelere göre yapılmaktadır?  İhaleyi kazanan bir firmanın yiyecek temini yaptığı süre boyunca teknik şartnameye bağlı kalıp kalmadığına yönelik kontrol yapılmakta mıdır? Yapılan kontrollerde hangi kriterler dikkate alınmaktadır?

7) Kışlalarda zehirlenme vakalarının yinelenmemesi için ne gibi önlemler alınmıştır?

Sosyal Haklar Derneği olarak süreci yakından takip ettiğimizi ve elde ettiğimiz bilgileri kamuoyu ile paylaşacağımızı saygıyla duyururuz.

SOSYAL HAKLAR DERNEĞİ

14.06.2017